Het alfabet
Het Faeröerse alfabet - Føroyska stavraðið Het Faeröerse alfabet heeft 29 letters. Naast het 26-letterige alfabet zoals we dat in Nederland kennen heeft het Faeröers nog de tekens, á, æ, ð, í, ó, ú, ý, en ø die allemaal een eigen plaats en nummer in het alfabet hebben. De letters c, q, w, x en z komen alleen voor in buitenlandse woorden en deze hebben geen plaats in het officiële alfabet. |
Nr. | Hoofd-letter | Kleine letter | Naam | Uitspraak | Opmerkingen |
1 | A | a | fyrra a | a | Als in land. |
2 | Á | á | á | ah | Als in toilet. |
3 | B | b | be | b | |
4 | D | d | de | d | |
5 | Ð |
ð | edd | - | Stom |
6 | E | e | e | e | Als in bed. |
7 | F | f | eff | f | |
8 | G | g | ge | g | Stom aan het eind van een woord. |
9 | H | h | há | h | |
10 | I | i | fyrra i | i | Kort als in zit of lang als in biet. |
11 | Í | í | fyrra í | wie | Als in het Spaanse muy. |
12 | J | j | jodd | j | |
13 | K | k | ká | k | |
14 | L | l | ell | l | |
15 | M | m | emm | m | |
16 | N | n | enn | n | |
17 | O | o | o | o | Kort als in hond of lang als in stoot. |
18 | Ó | ó | ó | oh | Als in het Engelse though. |
19 | P | p | pe | p | |
20 | R | r | err | r | |
21 | S | s | ess | s | |
22 | T | t | te | t | |
23 | U | u | u | oe | Als in boek. |
24 | Ú | ú | ú | uu | Als in vuur. |
25 | V | v | ve | v | |
26 | Y | y | seinna i | Kort als in zit of lang als in biet. | |
27 | Ý | ý | seinna í | Als in het Spaanse muy. | |
28 | Æ | æ | seinna a | eh | Als in het Engelse bread. |
29 | Ø | ø | ø | Kort als in deur, of lang als in keuken. |
Bijzondere letters
Æ Deze letter komt voor in het Deens, Noors, IJslands en Faröërs. De æ wordt ongeveer uitgesproken als een korte e, zoals in het woord "stem". De letter werd al in het middeleeuwse Latijn gebruikt. Waar een A en een E naast elkaar stonden, werden deze samen getrokken tot Æ. De reden daarvan was dat de uitspraak anders was dan simpelweg de A en de E achter elkaar. In het Latijn werd ae uitgesproken als ei in het Duitse nein. Ook gebruikte het middeleeuws Latijn deze letters voor de transcriptie van Griekse woorden zoals dæmon. Tenslotte werd deze letter in de Scandinavische talen overgenomen. |
Ø Deze letter wordt gebruikt in het Deens, Noors en Faröers, en correspondeert met de ö in het IJslands en het Zweeds. De ø wordt uitgesproken als de eu in "leuk"of als eu in "peul". Al rond 1550 duikt deze letter op in Deense en Noorse tekstem. Onder invloed van het Duits worden er in de loop der eeuwen ook in Scandinavië nog boeken gedrukt met de Ö in plaats van de Ø. Totdat het alfabet gestandaardiseerd wordt en het gebruik van de Ø officieel wordt vastgelegd. |
Ð Deze letter, waarvan de naam uitgesproken wordt als 'Eth' komt voor in het IJslands en het Faröers, en wordt uitgesproken als th. De "th" wordt hier uitgesproken als in de Engelse woorden "the" en "thought". De Ð is oorspronkelijk afkomstig uit het Oud-Engelse alfabet, en is in het IJslands en Faeröers in gebruik gebleven nadat deze in het Engelse taalgebied in onbruik raakte. |
Hoe typ je deze letters?
|
"Knívleysur maður er lívleysur maður.
Een man zonder mes is een man zonder leven.
"